BSC - Báo cáo Vĩ Mô đặc biệt - Đánh giá TTCK Trung Quốc 2015

Diễn biến: Sau một thời kỳ dài gần 7 năm đi ngang và tích lũy, thị trường chứng khoán Trung Quốc đã chứng kiến một đợt sóng tăng cực kỳ mạnh mẽ bắt đầu từ tháng 6/2014 và kéo dài liên tục đến nửa đầu năm 2015. Cụ thể, các chỉ số Shanghai Composite Index và Shenzhen Composite Index đã tăng tới 190%. Tuy nhiên, đà tăng điểm kéo dài suốt 1 năm qua đã xuất hiện những dấu hiệu đổ vỡ đầu tiên khi TTCK Trung Quốc quay đầu sụt giảm mạnh kể từ ngày 15/06/2015 với tổng mức giảm lên tới trên 30%. Quy mô bong bóng này chúng tôi đánh giá có thể so sánh với với các bong bóng TTCK lớn trong lịch sử, hậu quả sau đó có thể kéo dài.

Nguyên nhân tăng trưởng bong bóng: Kể từ cuối năm 2014, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) liên tiếp giảm lãi suất và giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Lãi suất cho vay chủ chốt giảm 04 lần kể từ 11/2014 xuống còn 4,85%; lãi suất tiền gửi chủ chốt xuống mức 2%. Bên cạnh đó, giá vàng, giá bất động sản giảm và lãi suất tiền gửi ngân hàng ở mức thấp khiến dòng tiền trong cư dân đổ dồn sang thị trường thay thế là đầu tư cổ phiếu. Nguyên nhân đổ vỡ: (1) Chất lượng nhà đầu tư ở mức thấp do tỷ trọng NĐT tổ chức tham gia thị trường thấp, (2) Tỷ lệ đòn bẩy tài chính (vay margin) ở mức cao.
Hiện tại Chính phủ Trung Quốc đã và đang ban hành rất nhiều các biện pháp hỗ trợ thị trường và nền kinh tế nhằm giúp chặn đà lao dốc của TTCK nước này, bao gồm: (1) Các biện pháp thị trường : (2) Các biện pháp kích thích kinh tế vĩ mô. Những biện pháp nêu trên chỉ có thể giúp cải thiện tâm lý ngắn hạn.
 
Hậu quả:  Đối với Trung Quốc, thị trường chứng khoán đổ vỡ sẽ gây hiệu ứng trực tiếp tới (1) Khu vực tài chính trong GDP; (2)Hiệu ứng tài sản lên tiêu dùng; (3) Hiệu ứng lan tỏa tới thị trường bất động sản; (4) Ảnh hưởng tới niềm tin NĐT. TTCK Trung Quốc đổ vỡ là bài học giá trị cho các thị trường đang phát triển trong đó có Việt Nam. Xét ở khía cạnh tích cực, những vấn đề của TTCK Trung Quốc lại là cơ hội đối với TTCK Việt Nam khi vốn rút ra khỏi Trung Quốc sẽ chuyển dòng sang các thị trường mới. Đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đã nổi lên và gây được nhiều sự chú ý trong con mắt NĐT tổ chức, nước ngoài. hóa cổ phiếu, tăng quy mô niêm yết (gắn IPO với niêm yết), mở rộng sự tham gia của NĐT NN…