Chứng khoán phái sinh - Hợp đồng tương lai

- 2019/02/13 7:04:00


Chứng khoán phái sinh hợp đồng tương lai hiện đang là sản phẩm thu hút các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Ra đời mới hơn một năm, chứng khoán phái sinh ngày càng khẳng định vị thế của mình trên thị trường khi ngày càng phát triển và đem lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư.

1. Chứng khoán phái sinh là gì?

Chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở; quy định quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng đối với việc thanh toán hoặc chuyển giao tài sản cơ sở với một mức giá được thỏa thuận trước vào một thời điểm nhất định trong tương lai.

Chứng khoán phái sinh là gì?

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa như nông sản, kim loại, v,v.. hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất, v.v.

Các loại chứng khoán phái sinh:

  • Hợp đồng kỳ hạn: Thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua và bán một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.
  • Hợp đồng tương lai: Là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán. Đây là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được niêm yết và giao dịch trên thị trường Việt Nam.
  • Hợp đồng quyền chọn: Người nắm giữ hợp đồng quyền chọn có quyền, nhưng không có nghĩa vụ, mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở tại một thời điểm nhất định trong tương lai theo mức giá được xác định trước. Người bán hợp đồng có nghĩa vụ thực hiện giao dịch khi người nắm giữ hợp đồng chọn thực hiện quyền. Hợp đồng quyền chọn bao gồm quyền chọn mua và quyền chọn bán.
  • Hợp đồng hoán đổi: Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên về việc hoán đổi các dòng tiền phát sinh từ các công cụ tài chính trong tương lai. Hợp đồng sẽ quy định rõ thời điểm hoán đổi dòng tiền và phương pháp tính toán cụ thể.

2. Hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai là thỏa thuận giữa bên mua và bên bán về một giao dịch diễn ra trong tương lai với mức giá được xác định trước. Hợp đồng tương lai là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được niêm yết và giao dịch trên thị trường Việt Nam, cụ thể là hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu VN30.

Hợp đồng tương lai VN30

2.1. Đặc điểm

Theo Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Hợp đồng tương lai là sản phẩm phái sinh đơn giản nhất cho nhà đầu tư làm quen trong bối cảnh thị trường chứng khoán phái sinh là một thị trường mới.

  • Mỗi hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ có 4 “tháng” đáo hạn bao gồm tháng hiện tại, tháng kế tiếp và 2 tháng cuối 2 quý gần nhất, tức là sản phẩm sẽ có 4 mã chứng khoán tương ứng.
  • Thời gian giao dịch của sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được mở cửa từ 8h45 (sớm hơn 15 phút so với thời gian mở cửa thị trường cổ phiếu và đóng cửa cùng thị trường cổ phiếu) với kết cấu 3 phiên ATO - khớp lệnh liên tục - ATC.
  • Hệ số nhân: 100.000 đồng, tương ứng với quy mô một hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tại mức 700 điểm là 70.000.000 đồng (100.000 x 700).
  • Biên độ dao động giá theo quy định là 7%.
  • Giá tham chiếu là giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước hoặc giá lý thuyết.
  • Bước giá/đơn vị yết giá là 0,1 điểm chỉ số.
  • Phương thức thanh toán bằng tiền mặt.
  • Giới hạn lệnh là 500 hợp đồng/lệnh.
  • Phương thức giao dịch là phương thức khớp lệnh và phương thức thỏa thuận.
  • Ngày giao dịch cuối cùng của VN30 là ngày thứ Năm thứ ba trong tháng đáo hạn. Trường hợp trùng ngày nghỉ sẽ được điều chỉnh lên ngày giao dịch liền trước đó. Ngày thanh toán cuối cùng là ngày làm việc liền sau ngày giao dịch cuối cùng.
  • Phương pháp xác định giá thanh toán hàng ngày theo quy định của Trung tâm lưu ký chứng khoán. Phương pháp xác định giá thanh toán cuối cùng là giá trị chỉ số cơ sở đóng cửa tại ngày giao dịch cuối cùng của hợp đồng tương lai.
  • Mức ký quỹ ban đầu vào khoảng 10%-15% giá trị hợp đồng, nghĩa là nếu quy mô hợp đồng là 70 triệu đồng thì mức ký quỹ ban đầu để mua 01 hợp đồng vào khoảng 7 -10,5 triệu đồng. Với mức ký quỹ này, các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có thể tham gia giao dịch các hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30.

2.2. Ưu điểm của hợp đồng tương lai VN30

  • Tính thanh khoản cao: Hợp đồng tương lai là loại chứng khoán có tính thanh khoản cao do được niêm yết và giao dịch tập trung trên Sở giao dịch chứng khoán. Vì người mua và người bán là tập trung nên tạo ra khả năng thanh khoản cao nhất có thể. Việc định giá, khối lượng và giá trị giao dịch được công bố công khai tạo sự minh bạch cho thị trường.
  • Lợi thế đòn bẩy: Khi tham gia giao dịch hợp đồng tương lai VN30, nhà đầu tư có thể thu được những khoản lợi nhuận hấp dẫn chỉ với một khoản tiền ký quỹ có giá trị nhỏ hơn nhiều giá trị của hợp đồng. Mức sinh lời này thường cao hơn mức sinh lời trên thị trường cơ sở.
  • Công cụ bảo hộ trên thị trường tài chính: Hợp đồng tương lai giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro biến động giá một cách hiệu quả. Bằng cách bán hợp đồng tương lai, nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu trên thị trường cơ sở có thể hạn chế thua lỗ trong trường hợp thị trường giảm điểm.

Chứng khoán phái sinh hợp đồng tương lai hứa hẹn sẽ là lựa chọn thông minh và hiệu quả cho các nhà đầu tư. Chúc các bạn thành công trên thị trường của mình!

Các tin liên quan