Trang chủ > Giới thiệu BSC > Truyền thông > Chi tiết

Những rủi ro trong hợp đồng tương lai là gì?

- 24/02/2019 2:42:00 SA

Bên cạnh ưu điểm vượt trội trong phòng ngừa rủi ro cho thị trường cơ sở, tạo tính thanh khoản lớn, nhà đầu tư cũng cần lưu ý về những rủi ro hợp đồng tương lai. Vậy những rủi ro ấy là gì? Cách phòng ngừa rủi ro ấy ra sao? Tất cả sẽ được chúng tôi đề cập trong bài viết sau.

1. Hợp đồng tương lai là gì?

Hợp đồng tương lai là sự thỏa thuận mua bán, trong đó xác nhận cam kết giữa các bên để thực hiện một trong các giao dịch sau:

Mua hoặc bán một số lượng tài sản cơ sở theo một mức giá đã được xác định vào thời gian đã được ấn định trước trong tương lai.
Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở đã xác định trước tại thời điểm giao kết hợp đồng và giá trị tài sản cơ sở tại thời gian được ấn định trước trong tương lai.

2. Rủi ro trong hợp đồng tương lai

Trên thị trường giao dịch chứng khoán, bất kỳ một sản phẩm chứng khoán nào cũng sẽ có những lợi ích và tồn tại những rủi ro nhất định. Hợp đồng tương lai cũng vậy, những dạng rủi ro của hợp đồng tương lai sau đây sẽ là căn cứ giúp bạn lựa chọn đầu tư vào hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu hay đầu tư trực tiếp trên thị trường cơ sở.

Rủi ro trong HĐTL là gì?

2.1. Rủi ro của hiệu ứng đòn bẩy

Hiệu ứng đòn bẩy tạo tạo nên sức hấp dẫn của chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên, hiệu ứng đòn bẩy sẽ chỉ là công cụ tài chính hữu dụng nếu dự báo (hay kỳ vọng) của nhà đầu tư về hợp đồng tương lai đúng với hướng biến động giá tài sản cơ sở.

Trong trường hợp dự báo không đúng xu hướng biến động thua lỗ xuất hiện và do tác động đòn bẩy, mức độ thua lỗ tính theo tỷ lệ phần trăm trên “số vốn đầu tư ban đầu” sẽ cao hơn rất nhiều so với thị trường cơ sở.

2.2. Yêu cầu ký quỹ bổ sung

Khi số tiền trong tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư xuống bằng hoặc thấp hơn mức ký quỹ duy trì nhà đầu tư cần phải nhanh chóng nộp ký quỹ bổ sung.

Điều này đòi hỏi nhà đầu tư cần phải có sự chuẩn bị nhất định về tài chính, bởi nếu không bổ sung kịp ký quỹ kịp thời thì vị thế của nhà đầu tư trên thị trường hợp đồng tương lai sẽ bị đóng lại, thua lỗ xảy ra và dẫn đến nguy cơ nhà đầu tư bị phá sản.

2.3. Giảm gia tăng lợi nhuận khi phòng ngừa rủi ro

Một trong những vai trò chính của hợp đồng tương lai là phòng ngừa rủi ro đối với thị trường cơ sở, nhà đầu tư có thể hạn chế những thiệt hại có thể xảy ra với vị thế cơ sở của mình khi giá trên thị trường giảm sâu.

Tuy nhiên, điều này cũng chính là “con dao hai lưỡi” khi thị trường diễn biến xu hướng có lợi, nhà đầu tư có thể sẽ không tận dụng được thời cơ đó để gia tăng lợi nhuận cho mình do hiện tượng bù trừ (lãi/lỗ) giữa các vị thế đối lập vẫn tiếp tục diễn ra. Đây chính là điểm hạn chế của việc sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro.

2.4. Rủi ro thị trường

Thị trường chứng khoán phái sinh luôn có nhiều biến động kéo theo giá cả của cả rổ chỉ số cổ phiếu (tài sản cơ sở của HĐTL chỉ số cổ phiếu) thay đổi liên tục.

Điều này sẽ gây bất lợi cho các nhà đầu tư trong dự đoán xu hướng giá của hợp đồng tương lai trong việc đặt lệnh giao dịch.

2.5. Rủi ro pháp lý

Khung pháp lý cho sản phẩm chứng khoán phái hợp đồng tương lai đã được xây dựng tuy nhiên chưa hoàn thiện và còn cần bổ sung các điều khoản rõ ràng để giải quyết các vấn đề phát sinh.

Trong giao dịch hợp đồng tương lai các hành động pháp lý như yêu cầu ký quỹ bổ sung, chuyển giao tiền mặt được tiến hành với quy mô quá lớn điều này gây nên rủi ro cho các nhà đầu tư.

2.6. Rủi ro tính thanh khoản

Các khủng hoảng tài chính xảy ra, các vấn đề về chính trị xã hội, thảm họa thiên nhiên đều ảnh hưởng đến thị trường. Đây những yếu tố tác động ngoài dự kiến gây nên khoản thua lỗ do việc tạm thời mất tính thanh khoản.

2.7. Rủi ro tín dụng

Sự phá sản của các công ty, các nhà môi giới, kinh doanh chứng khoán cũng tác động xấu đến nhà đầu tư hợp đồng tương lai thông qua rủi ro tín dụng.

2.8. Rủi ro hệ thống

Những lỗi sai sót do hệ thống máy tính hoặc hệ thống thông tin liên lạc là trường hợp hy hữu, thế nhưng với sở vật chất hệ thống giao dịch nước ta chưa hoàn thiện tương đối thì rủi ro này vẫn có thể xảy ra như ghi nhận sai lệnh, hệ thống bị lỗi....

3. Cách phòng ngừa rủi ro bằng hợp đồng tương lai

Phòng ngừa rủi ro bằng HDTL

Về phương pháp phòng ngừa rủi ro bằng hợp đồng tương lai, tương tự như của hợp đồng kỳ hạn, thể hiện thông qua ví dụ giao dịch cụ thể như sau:

Công ty A và công ty B ký kết hợp đồng tương lai. Theo đó, công ty A mua công ty B 50 tấn gạo giao hạn vào tháng 10/2018 với giá 8 triệu /tấn. Đến tháng 10/ 2018 giá gạo tăng lên 10 triệu/tấn thì hoặc công ty A vẫn bán cho công ty B 50 tấn gạo với giá 8 triệu/tấn hoặc công ty A sẽ không phải giao gạo mà thanh toán khoản chênh lệch cho công ty B: 2 triệu X 50 = 100 triệu.

Nhận xét: Như vậy có thể thấy, dù giá gạo có chuyển biến ra sao thì hợp đồng tương lai đều giúp phòng ngừa rủi ro. Theo đó, nhà đầu tư sẽ bán hợp đồng tương lai trong trường hợp họ sở hữu tài sản; sẽ mua hợp đồng tương lai trong trường hợp họ cần mua tài sản và muốn ấn định giá ngay.

Khi hợp đồng tương lai đáo hạn, giá thị trường của tài sản tăng, có nghĩa là giá đầu vào của công ty tăng theo, công ty bị lỗ trên thị trường hàng hóa. Tuy nhiên, với giao dịch hợp đồng tương lai, công ty sẽ có lời trên thị trường tương lai. Cho nên, công ty đã cân bằng được mức giá mua tài sản như ban đầu.
Ngược lại, khi giá của tài sản trên thị trường giảm, công ty sẽ lỗ từ hợp đồng tương lai, nhưng công ty lại có thể mua được tài sản trên thị trường với giá thấp. Cùng với giá trị nhận được từ hợp đồng tương lai, công ty sẽ thu hồi mức giá tài sản như ban đầu.

Điều này có nghĩa là, việc tham gia giao dịch hợp đồng tương lai nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro biến động giá cả trên thị trường. Khi đã ấn định được trước mức giá, chi phí và doanh thu theo hợp đồng, nhà đầu tư sẽ nắm được thế chủ động trong hoạt động kinh doanh.

Trên đây là toàn bộ thông tin về rủi ro của hợp đồng tương lai. Hy vọng bài viết trên sẽ hữu ích với nhà đầu tư giúp các nhà đầu tư nắm được những kiến thức cần thiết về sản phẩm chứng khoán phái sinh này để có phương án đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận.

Các tin liên quan